دامنه اینترنتی ir یکی از پرمصرف ترین دامنه های اینترنتی ایرانیان است که به طور اختصاصی مربوط به ایران می باشد. طبق آمار بدست آمده در اواخر نیمه دوم سال ۹۸ تعداد دامنه های فارسی ثبت شده بیش از یک میلیون و ۱۶۵ هزار مورد بوده است. این آمار در سال گذشته حدود ۹۰۰ هزار دامنه ثبت شده بوده که با رشدی بیش از ۲۵۰ هزاری به بیش از یک میلیون دامنه در امسال رسیده است.
طبق آخرین آمار ارائه شده توسط مرکز ثبت دامنه کشوری ایران (ایرنیک)، از ابتدای ثبت دامنههای فارسی در کشور تا به حال بالغ بر یک میلیون و ۱۷۳ هزار دامنه فارسی ثبت شده است که پسوند ir بیشترین تعدادی ثبتی را به خود اختصاص داده است. پسوند آر آر با یک میلیون و ۱۶۵ هزار ثبت بیشترین سهم از دامنه های ایرانی را به خود اختصاص داده است. این آمار بالای ثبت دامنه آی آر درحالیست که دیگر پسوندهای فارسی هر یک کمتر از ۵۰۰۰ ثبت را داشته اند.
بر اساس آمار سال گذشته این دامنه در سال جدید بیش از ۲۵۰ هزار ثبت رشد داشته است. بر همین اساس پسوند ir پرمخاطب ترین دامنه اینترنتی ایرانی ها است که تا به حال بیشترین ثبت را داشته است. پس از دامنه فارسی آی آر، دامنه com است که در رتبه دوم بیشترین دامنه ثبت شده در ایران قرار گرفته است.
دامنه اینترنتی چیست؟
دامنه یا دامین (Domain) عبارتی است که به وسیله آن می توان به وبسایت دسترسی پیدا کرد و آن را در میان انبوه صفحات و سایت های اینترنتی پیدا کرد. در واقع دامنه آدرس یا شناسه وب سایت است که به کمک آن می توان به راحتی به سایت مورد نظر دسترسی پیدا کرد. همچون آدرس یک ساختمان که به کمک آن می توان ساختمان را در یک شهر بزرگ به راحتی پیدا کرد.
دامنه های اینترنتی از دو بخش تشکیل شده اند که یکی نام و دیگری پسوند می باشد. نام دامنه بخشی است که بیان کننده نام سایت، محتوای سایت، برند شرکت، نام شخص و یا ... می باشد که توسط خریدار دامنه انتخاب می شود و می تواند هر چیزی باشد. اما پسوند دامنه به این صورت نیست و تنها می توان از پسوندهای خاصی که وجود دارند استفاده کرد.
پسوندهای دامنه توسط کمیته مخصوص تایید و تصویب پسوند ها (ICANN) ایجاد می شوند و افراد تنها می توانند از پسوندهای ایجاد شده استفاده نمایند. به عنوان مثال پسوند هایی همچون com، org، net، co، info، io، gov و ir که جزء محبوب ترین پسوندها می باشند.
دامنه های فارسی آر آی
در دنیای اینترنت دامنه های مختلفی وجود دارد که برخی از آنها عمومی بوده و کاربران از کل دنیا می توانند آن را خریداری کنند. برخی دیگر از دامنه ها غیرعمومی یا اختصاصی یک کشور هستند و تنها توسط مردم آن کشور قابل ثبت هستند. ایران هم همچون بسیاری از کشورها برای خود یک دامنه اختصاصی دارد. دامنه اختصاصی ایران ir است و مشتقات دیگری دارد که آنها هم همه به ir ختم می شوند.
همانطور که ذکر شد بیشترین ثبت دامنه در ایران مربوط به ir می باشد که همین باعث شده تعداد سایت های دارای دامنه ir نیز بسیار بیشتر از دیگر سایت ها باشند. در کنار دامنه ir دامنه های دیگری همچون co.ir، ac.ir، gov.ir، sch.ir، org.ir، id.ir، net.ir و ... نیز قرار دارند که از محبوبیت کمتری برخوردار می باشند.
در ادامه این آمار بعد از پسوند ir که بالاترین رتبه را در میان دامنه های ایرانی کسب کرده است پسوند co.ir می باشد که ۳۹۶۲ دامنه از آن به ثبت رسیده است. همچنین پسوند ایران با ۱۶۸۱ ثبت در رتبه سومین دامنه پرثبت ایرانی قرار دارد. در میان دامنه های فارسی net.ir با ۳۰ دامنه کمترین رتبه را کسب کرده است. در ادامه فهرست دامنه های فارسی به همراه تعداد ثبت آنها ذکر شده است.
ir: ثبت یک میلیون و ۱۶۵ هزار دامنه
co.ir: ثبت ۳۹۶۲ دامنه
ایران: ثبت ۱۶۸۱ دامنه
ac.ir: ثبت ۱۳۰۶ دامنه
id.ir: ثبت ۵۵۴ دامنه
org.ir: ثبت ۲۸۲ دامنه
sch.ir: ثبت ۲۵۰ دامنه
gov.ir: ثبت ۲۱۳ دامنه
net.ir: ثبت ۳۰ دامنه
در مورد دامنه های ایرانی لازم به ذکر است که هر یک از این دامنه ها با هدف خاصی ایجاد شده اند. همچون دامنه های بین المللی که نوع com آن برای شرکت ها و نوع gov آن برای سازمان های دولتی است.
- دامنهی co.ir مخصوص شرکت ها است. شرکت ها با ارائهی مدارک ثبت شرکت خود می توانند دامنه مورد نظر خود از این نوع را ثبت کنند.
- دامنهی net.ir همانطور که از ظاهر آن مشخص است برای شرکت ها ارائه دهنده اینترنت یا همان اپراتورهای اینترنتی است که از سازمان تنظیم مقررات رادیویی مجوز رسمی دارند. این شرکت ها برای ثبت دامنه مورد نظر باید مدارک رسمی خود را ارائه کنند.
- دامنهی gov.ir همانطور که از ظاهر آن مشخص است تنها برای سازمان های دولتی است. به طور کلی دامنه های gov در دنیا مربوط به سازمان های دولتی هستند. این نوع دامنه تنها در صورتی قابل ثبت است که ثبت کننده آن به عنوان نماینده یا سازمان مروبطه شناخته شود.
- دامنهی org.ir مخصوص سازمان های خصوصی و موسسات شخصی است که باید برای ثبت آن مدارک رسمی به ایرنیک ارائه شود.
- دامنهی ac.ir برای دانشگاه ها و موسسات آموزشی راه اندازی شده که دارای مجوز رسمی فعالیت در این حوزه باشند. اگر دقت کرده باشید تمام دانشگاه های دولتی در کشور از این دامنه استفاده می کنند. موسسات آموزشی برای دریافت دامنه مذکور باید مجوز رسمی خود را جهت احراز هویت ارائه دهند.
- دامنهی sch.ir تنها برای مدارس ایجاد شده که آن هم تنها با ارائه مجوز آموزش و پرورش و احراز هویت مدیر مدرسه قابل ثبت است.
- دامنهی id.ir برای شهروندان ایرانی است و هر فرد ایرانی که دارای کارت ملی باشد می تواند این دامنه را ثبت کند. البته با وجود دامنه ir به نظر نمی رسد تمایل چندانی برای ثبت این نوع دامنه وجود داشته باشد.
- دامنهی .ایران برای ثبت دامنه های فارسی ایجاد شده است. به عنوان مثال اگر شما بخواهید دامنه فارسی (دارای حروف فارسی) را ثبت کنید این دامنه دیجیتال.ایران برای شما ایجاد می شود.
ایران رتبه چهارم رشد ثبت دامنه در جهان
یکی از اقدامات موثر در زمینه اینترنت و فضای رسانه ثبت دامنه ملی .ir می باشد که توانسته هویت ایران را در اینترنت و فضای شبکه شکل دهد و قلمرو آن را مشخص نماید. عملیات ثبت دامنه ir توسط تنها مرکز ثبت دامنه اینترنتی ایران یعنی مرکز تحقیقات فیزیک نظری انجام می شود.
لازم به ذکر است که ایران از نظر تعداد دامنه اینترنتی فعال بزرگترین کشور منطقه می باشد که علاوه بر دامنه های داخلی از دامنه های بین المللی نیز استفاده می نماید. کشورهای مالزی، سنگاپور، هنگکنگ، ترکیه، فنلاند و یونان در رتبه بعد از ایران قرار دارند و تعداد دامنه های ثبتی آنها کمتر می باشد. همچنین ایران با رشد بالای ثبت دامنه در سال توانسته رتبه چهارم را در رشد دامنه های اینترنتی ثبت شده در جهان کسب کند.
نظرات کاربران (۱)
دامنه های غیرعمومی که گفتید لزوما اختصاصی کشور ها نیست. بعضی از دامنه های کشورهای خارجی هستند که محدودیتی برای ثبت توسط افراد غیر شهروند اون کشور ندارد و همه می تونند اونها رو ثبت کنند. مثلا دامنه io که بعضی از سایت های ایرانی ازش استفاده می کنند