تفاوت HTTP و HTTPS در چیست؟

اگر با فضای اینترنت و وبسایت های آشنا باشید حتما دو عبارت HTTP و HTTPS را شنیده اید و شاید اطلاعاتی نیز در مورد آن داشته باشید. اما ما قصد داریم ضمن تکمیل اطلاعات شما تفاوت های این دو پروتکل را برای شما بیان کنیم. بعد از آن ویژگی های هر یک از پروتکل های HTTP و HTTPS را خواهید داشند و دیگر تفاوت بین این دو را نیز می فهمید.

بدیهی است که استفاده از پروتکل HTTPS که همان پروتکل HTTP امن شده است بهتر و ایمن تر می باشد و به همین دلیل است که بسیاری از وب سایت ها را مشاهده می کنید که از این پروتکل استفاده می کنند. اما لازم است بدانید که آیا این موضوع برای هر وبسایتی صادق است و حتی سایت های ساده و شخصی نیز لازم است از HTTPS استفاده کنند یا خیر.

نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد که برخی از آنها مبنی بر ارجهیت گوگل در رتبه بندی سایت های HTTPS نسبت به سایت های HTTP می باشد که البته این موضوع نیز جای بحث دارد. در ادامه تمام سوالات مربوط به این دو پروتکل را بیان خواهیم کرد.

پروتکل HTTP چیست؟

HTTP پروتکل یا منشور انتقال محتوای صفحات اینترنتی است که مخفف عبارت HyperText Transfer Protocol (پروتکل انتقال ابر متن) می باشد. این پروتکل به سیستم های رایانه امکان ارتباط با یکدیگر را می دهد و سیستم ها می توانند از این پروتکل جهت انتقال داده‌ها استفاده کنند. عموما از HTTP جهت انقال داده های وب سایت ها از یک سرور به یک مرورگر (رایانه شخصی) استفاده می شود تا داده های مورد نظر در مرورگر نمایش داده شوند.

این پروتکل در سال ۱۹۹۱ میلادی راه اندازی شد تا از طریق آن وب سایت های اینترنتی بتوانند محتوا و داده های خود را بین وب سرور و رایانه کاربر تبادل کند. در زمان راه اندازی این پروتکل اینترنت و وب تا این حد پیشرفت نکرده بود و رونق زیادی نداشت. بنابراین مفاهیمی همچون امنیت وب و حریم خصوصی نیز مفهومی نداشت. به همین دلیل داده های تبادل شده در این پروتکل رمزنگاری نمی شوند و این اطلاعات به حالت عادی رد و بدل می شوند. اما با توجه به پیشرفت اینترنت و رونق گرفتن آن و راه اندازی میلیون ها وب سایت با محتواهای مختلف و ورود اطلاعات خصوصی و امنیتی کاربران به وب باعث شد لزوم حفظ اطلاعت کاربران احساس شود. 

با توجه به رونق گرفتن فضای وب و استفاده زیاد از آن توسط کاربران مفاهیم امنیت شبکه و حفاظت اطلاعات خصوصی نیز بوجود آمده و لازم است اطلاعات کاربران در این میان حفظ شود. در این صورت دیگر با استفاده از HTTP نمی توان داده ها را بصورت امن تبادل کرد و در این میان شخص ثالت (که می تواند یک هکر یا نفوذگر باشد) می تواند به این اطلاعات دسترسی پیدا کند. همین موضوع باعث شده که دیگر این پروتکل امنیت کافی نداشته باشد و نیاز کاربران وب به امنیت را تامین نکند.

پروتکل HTTPS چیست؟

با توجه به این که پروتکل HTTP امنیت اطلاعات را حفظ نمی کند لزوم امن سازی این پروتکل احساس شد. به همین دلیل متخصصین اینترنت و وب تصمیم به راه اندازی پروتکل جدیدی همچون HTTP که امنیت کافی داشته باشد گرفتند. با این تصمیم نسخه امن HTTP که پروتکل HTTPS می باشد راه اندازی شد. حرف S در HTTPS اولین حرف عبارت Secure به معنی امن است. در حقیقت HTTPS همان HTTP است در حالی که مولفه امنیت به آن اضافه شده است.

جهت امن سازی تبادل اطلاعات در وب لازم است از گواهی SSL استفاده کنید. SSL که مخفف Secure Sockets Layer است به معنی لایه سوکت های امن می باشد که یک لایه‌ی امنیتی است و در اتصال بین وب سرور و مرورگر وب ایجاد شود. SSL یکی از پروتکل های رمزنگاری است که جهت امن سازی ارتباطات در اینترنت استفاده می شود. با استفاده از این گواهی یا لایه امنیتی پروتکل HTTP به HTTPS تبدیل می شود و به این صورت امنیت به وب سایت ها و اطلاعات تبادل شده اضافه می شود.

البته باید توجه داشت که HTTPS همچون فایروال (Firewall)، آنتی ویروس و یا محافظ وب سایت نیست که بخواهد از سایت شما در مقابل حمله های سایبری جلوگیری کند. با استفاده از HTTPS نیز امکان هک شدن سایت شما وجود دارد. تنها کاری که HTTPS انجام می دهد محافظت از اطلاعات ارسالی بین سرور و کاربر می باشد که این کار با رمزنگاری آنها انجام می شود و به این وسیله دست هکرها را از این اطلاعات کوتاه می کند.

آیا استفاده از HTTPS برای همه سایت های لازم است؟

نظراتی وجود دارد که بیانگر تاثیر مثبت HTTPS در سئو می باشد و برخی می گویند این تاثیر زیاد است و در آینده نیز گوگل تنها سایت های HTTPS را نمایش خواهد داد. همین نظرات باعث شده برخی سردرگم شده و ندانند که باید از HTTPS استفاده کنند یا خیر. اما باید توجه داشت که اگر چه تعداد زیادی از سایت های اینترنتی از HTTPS استفاده می کنند اما باید گفت که هنوز هم سایت های زیادی وجود دارد که همچنان پایبند به پروتکل HTTP هستند و تعداد این سایت ها هم کم نیست. در این صورت گوگل نمی تواند میلیون ها وب سایت که از HTTPS استفاده نمی کنند را از نتایج خود حذف کند. علاوه بر این تاثیر مثبت گواهی SSL نیز بقدری نیست که با راه اندازی HTTPS وب سایت شما در سئو رشد آنچنانی پیدا کند و رقبا را کنار بگذارد.

اما بغیر از تصمیم گوگل نیز باید بدانید که در استفاده از HTTP داده‌هایی که بین وب سرور و مرورگر کاربر تبادل می شوند ناامن است و می تواند توسط افراد ثالث نیز دریافت شود. این موضوع زمان اهمیت پیدا می کند که سایت مورد نظر اطلاعات خصوصی و بعضا امنیتی را تبادل می کند. به عنوان مثال وب سایت بانک ها یا پرداخت های آنلاین که اطلاعات پولی و بانکی کاربر را تبادل می کنند و لازم است امنیت این اطلاعات حفظ شود. بنابراین اگر وب سایت شما اطلاعات خاصی را بین سرور و کاربران تبادل می کند که نیاز است امن بماند لازم است از HTTPS استفاده نمایید.

چطور باید از HTTPS استفاده کنیم؟

اگر یک وب سایت با پروتکل HTTP داشته باشید و بخواهید با استفاده از اچ تی تی پی اس آن را امن سازی کنید همانطور که قبلا ذکر شد لازم است ابتدا یک گواهی SSL خریداری کنید. برای این کار باید از طریق میزبان وب سایت یا همان هاستینگ سایت خود اقدام کنید. این مرحله از کار توسط هاستینگ سایت انجام می شود و تنها کافیست درخواست خود را ثبت کنید. اگر تمایل داشته باشید که علاوه بر HTTPS در کنار آدرس سایت نام برند شما بصورت سبز نمایش داده شود باید از SSL های خاصی استفاده کنید که هزینه بیشتری دارند. اما لزومی به این کار نیست و همان SSL عادی که عموما از آن استفاده می شود کافیست.

در کنار SSL یک آی پی اختصاصی نیز برای شما در نظر گرفته می شود. پس از آن لازم است گواهی خریداری شده نصب و پیکربندی شود تا داده های سایت از طریق این گواهی رمزنگاری تبادل شوند. اگر خود توانایی این کار را نداشته باشید باید از افراد متخصص این کار کمک بگیرید. پس از پایان کار و راه اندازی HTTPS بدیهی است که باید لینک های وب سایت شما نیز که با HTTP شروع شده اند به HTTPS تغییر پیدا کنند.

چرا باید از گواهی SSL یا همان HTTPS استفاده کرد؟

فهمیدیم که استفاده از SSL یا HTTPS باعث افزایش امنیت اطلاعات کاربران می شود و همین باعث اعتماد کاربران به سایت شما می شود. طبق تحقیقات بعمل آمده مشخص شده که حدود ۸۰ درصد کاربران از وبسایت های فروشگاهی و خرید آنلاین که HTTPS ندارند اعتماد نکرده و خرید نمی کنند. در خصوص دیگر سایت ها نیز به همین صورت است و در صورت داشتن HTTPS کاربران به وب سایت شما بیشتر اعتماد می کنند. 

در خصوص موتورهای جستجو نیز باشد گفت که آنها نیز به استفاده از HTTPS توجه می کنند. مثلا گوگل وب سایت های دارای SSL را در رتبه بندی ها اولویت می دهد. اگرچه این مقدار کم است اما به هر حال از وب سایت های HTTP بیشتر می باشد.

با تمام این اوصاف و با توجه به این که با رشد اینترنت نیاز به امنیت اطلاعات نیز بیشتر می شود و روز به روز بر تعداد سایت های HTTPS نیز افزوده می شود این احتمال وجود دارد که در آینده بیشتر سایت ها از SSL استفاده کنند و در آن صورت فضا برای سایت های HTTP به تنگ خواهد آمد.